سیری در دین شناسی یونگ

 

به باور یونگ دین دارای نیرویی برتر است که در همه‌ی اعصار مردمان را بر آن داشته، به آنچه نااندیشیدنی است بیندیشند، بزرگ ترین رنج ها را بر خود تحمیل کنند، تا به اهدافی که لازمه‌ی کسب تقدس است نائل آیند. یونگ میگوید: (دین همان قدر واقعی است که گرسنگی و ترس از مرگ، و میان فعالیتهای معنوی انسان از همه  قویتر و اصیلتر است، هرچند که این همان کارکردی است که بر سر راهش، حتی بیش از مسأله‌ی میل جنسی یا مسأله‌ی انطباق اجتماعی، مانع ایجاد کرده اند.)

یونگ معتقد است دین یک  رابطه‌ی درونی با  عالیترین و نیرومندترین ارزش ها- خواه مثبت یا منفی-  است. این رابطه میتواند ارادی یا غیرارادی باشد. به باور یونگ این واقعیت روان شناسانه نیرومندترین تأثیر را در عملکرد ما دارد. زیرا همواره عامل روانی شدید وجود دارد تا آن را خدا بنامیم.یونگ مدعی است که انسان همواره به کمک دین نیازمند بوده است و کمک دین بدین ترتیب است که ناهشیار، روان آدمی را به مرتبه ی آگاهی  میرساند و سپس انسان را آزاد می گذارد تا به بهترین وجه ممکن بر آن فائق آید.  یکی از تعابیر یونگ در تفسیر دین، اتصال به لایتناهی است که انسان را از محدودیت ها و بیهودگی ها نجات میبخشد: (فقط اگر بدانیم که لایتناهی تنها موضوع مهم است، می- توانیم از محکم کردن علاقه خود به بیهودگی و انواع و اقسام هدفهایی که دارای اهمیت واقعی نیستند، حذر کنیم. اگر دریابیم و احساس کنیم که اینجا در این زندگی به لایتناهی ربطی داریم، امیال و حالات ما تغییر میکند.)

( یونگ در دستگاه روانشناسی خود که مبتنی بر پژوهش تجربی است، میکوشد پدیدههای گوناگونی را که به انسان  مربوطاند، از جمله دین را بر شیوههای علمی بررسی کند و از توسل به هرگونه ملاحظات فوق طبیعی بپرهیزد، به این وسیله او میخواهد بگوید که دین یک واقعیت روان شناسانه است.) (هر چند غالباً درباره ی من گفته شده است که فیلسوف هستم، ولی حقیقت این است که پیرو اصالت تجربه ام. و از نظر پدیدهشناسی تبعیت میکنم.) با این وجود، او خود را منکر مسائل متافیزیک نمیداند و اعتبار این ملاحظات را انکار نمیکند فقط مدعی است که صلاحیت بررسی پدیدههای مابعدالطبیعی را ندارد.